Jak usunąć kleszcza?

W przypadku ugryzienia przez kleszcza, poleca się jak najszybsze usunięcie go ze skóry. W ciągu pierwszych 12 godzin po ukłuciu ryzyko przeniesienia infekcji jest małe, natomiast zwiększa się dopiero po około 24 godzinach.
Kleszcza można usunąć samodzielnie, za pomocą zwykłej pęsety z cienkimi końcami lub urządzeń do tego przeznaczonych dostępnych w aptekach (lasso, kleszczołapki, pompki). Kleszcza należy uchwycić za głowę, jak najbliżej powierzchni skóry, w taki sposób, żeby nie ucisnąć jego tułowia, a następnie pociągnąć jednostajnym ruchem pionowo do góry. Miejsce wkłucia można umyć wodą z mydłem, a następnie zdezynfekować ranę za pomocą alkoholu lub jodyny. Powinno się także umyć ręce oraz zdezynfekować pęsetę użytą do zabiegu. Jeżeli w skórze pozostał większy fragment kleszcza, którego nie potrafimy samodzielnie usunąć, należy zwrócić się do lekarza. Kleszcza znajdującego się w skórze nie powinno się smarować tłuszczem, alkoholem, przypalać ani wyciskać - może to spowodować przedostanie się zakażonego materiału do krwi.

Co po ugryzieniu?

Miejsce po ukłuciu należy obserwować przez około miesiąc. W przypadku pojawienia się obrzęku, zaczerwienienia, wysypki lub jakichkolwiek innych objawów np. gorączki należy niezwłocznie udać się do lekarza. W momencie pojawienia się zmian na skórze warto zrobić im zdjęcie. Proszę pamiętać, że usuniętego kleszcza należy traktować jak materiał zakaźny. Najprościej pozbyć się go przez wyrzucenie do toalety. W razie wątpliwości, co do gatunku stawonoga można umieścić go w szczelnym pojemniku lub woreczku i przekazać lekarzowi. Następnie dokładnie umyć ręce wodą z mydłem. Nigdy nie należy miażdżyć usuniętego kleszcza w palcach.

Jak się chronić?

Najlepszą metodą zapobiegania chorobom wywoływanym przez kleszcze jest unikanie ugryzienia. Kleszcze zamieszkują tereny leśne i łąkowe, w miastach - gęsto zarośnięte parki, najchętniej żerują w wysokiej trawie i zaroślach. Wybierając się w taką okolicę warto założyć jasną odzież o wąskich mankietach i nogawkach, oraz buty z wysoką cholewką. Całe ubranie i odkrytą skórę spryskać repelentem. Po powrocie do domu należy obejrzeć dokładnie skórę, w szczególności pachy, pachwiny, owłosioną skórę głowy, skórę za uszami oraz zgięcia kolanowe.
Kleszcze mogą przenosić wiele chorób wywoływanych przez wirusy i bakterie, ale w naszym rejonie geograficznym najczęstszymi są borelioza oraz kleszczowe zapalenie mózgu. Podczas planowania podróży na teren, gdzie będzie się narażonym na ugryzienia (w Polsce - Mazury, Podlasie oraz Opolszczyzna) warto zaopatrzyć się w środki ochrony osobistej (repelenty, pęseta do usuwania kleszczy) oraz zaszczepić się przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu. Jak dotąd nie wyprodukowano szczepionki skierowanej przeciwko boreliozie.